«Αποδέχομαι τη σημερινή ύψιστη τιμή ως τη δια του προσώπου μου αναγνώριση των πολυετών αγώνων του Κυπριακού Ελληνισμού για ελευθερία και δικαίωση», δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, έχοντας μόλις ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτορας της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε δημόσια πανηγυρική συνεδρίαση της σχολής, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, παρουσία του αντιπροέδρου της ελληνικής κυβέρνησης, Παναγιώτη Πικραμμένου.
«Το σκεπτικό της αποφάσεώς σας, δεν απονέμει μόνον επαίνους και τιμή, αλλά υπαγορεύει και την εμμονή μου στην επιτέλεση του - προς την ιδιαίτερή μου πατρίδα - χρέους. Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως αυτό το χρέος, αυτό το όραμα επιδιώκω να επιτύχω μέσα από τη ζεύξη του τι οι κανόνες δίκαιου επιτάσσουν και τι ο πολιτικός ρεαλισμός υπαγορεύει», είπε ο κ. Αναστασιάδης αναλύοντας στη συνέχεια τις πέντε αρχές, βάσει τον οποίων πολιτεύεται για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό:
«Πρώτον, οι κανόνες δικαίου από μόνοι τους δεν οδηγούν σε λύσεις, όπως και οι πολιτικές με άγνοια ή παραγνώριση του δικαίου δεν οδηγούν σε βιώσιμες λύσεις. Δεύτερον, η πάροδος του χρόνου εξουδετερώνει το αρχικά δίκαιον, ή δημιουργεί νέα δεδομένα που οδηγούν σε ‘νέους κανόνες’ ή οιονεί δίκαιον. Τρίτον, ο συμβιβασμός ή ο πραγματισμός, είναι η ζεύξη πολιτικών αποφάσεων και δικαίου και παρά το ότι ενδεχομένως να μην είναι απόλυτα συμβατός με το δίκαιο, δυνατόν να είναι δικαιότερος από ό,τι τα αποτελέσματα που δημιουργούνται εκ της ατολμίας, της στασιμότητας και των αδιεξόδων. Τέταρτον, οι πολιτικές ηγεσίες θα πρέπει να ηγούνται και όχι να άγονται από τυχόν συναισθηματικές εξάρσεις του λαού, και πέμπτον, ηγέτης που θέτει υπεράνω του εθνικού καλού το πολιτικό κόστος του ιδίου, είναι ανάξιος να κυβερνά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αναστασιάδης.
Ως ισχυρότατο πλαίσιο που ενισχύει τις προσπάθειες για την εξεύρεση μιας αποδεκτής λύσης στο Κυπριακό, χαρακτήρισε την πολιτική, που από κοινού υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδος, για ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Παρά τις δυσκολίες και τις ισχυρές ενστάσεις της Τουρκίας, μέσα από τις συγκροτημένες και συνετές αποφάσεις τόλμης των δύο κυβερνήσεων, ένας ιστορικός στόχος επετεύχθη, σαν αποτέλεσμα του οποίου το σύνολο της εδαφικής επικράτειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με εξαίρεση εφαρμογής του κεκτημένου στις υπό κατοχή περιοχές, αποτελεί πλέον μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την ιστορική εκείνη απόφαση, η πορεία προς επίλυση του Κυπριακού απέκτησε νέα δυναμική, αφού στις παραμέτρους για εξεύρεση λύσης, προστίθεται πως το υπό μετεξέλιξη καθεστώς θα πρέπει να σέβεται και να υιοθετεί πλήρως το ευρωπαϊκό κεκτημένο», είπε.
Όπως εξήγησε, πρόκειται για γεγονός που αξιοποιήθηκε πλήρως, αφού στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014, για πρώτη φορά η τουρκοκυπριακή πλευρά αποδέχεται πως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι και θα συνεχίσει να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την επίτευξη λύσης, και πως το ευρωπαϊκό κεκτημένο θα εφαρμόζεται σε όλη την επικράτεια της χώρας.
«Πρόσθετα», συνέχισε ο κ. Αναστασιάδης, «μέσα από την αποφασιστικότητα και τις επίπονες και επίμονες προσπάθειες που καταβάλαμε, για πρώτη φορά η Τουρκία απεδέχετο, πως πέραν από τις εγγυήτριες δυνάμεις στις Συνόδους Κορυφής για επίλυση του Κυπριακού, θα παρευρίσκετο ως παρατηρητής και η Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που συνέβη, τόσο στη Σύνοδο για την Κύπρο τον Ιανουάριο του 2017 στη Γενεύη, όσον και εκείνης του Κραν Μοντανά τον Ιούνιο -Ιούλιο του ιδίου έτους».
Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, επισήμανε ότι «μέσα από μια στοχευμένη εξωτερική πολιτική, πετύχαμε, όχι μόνο να θεμελιώσουμε άριστες σχέσεις με τα γειτονικά κράτη, αλλά και να επιτύχουμε με βάση τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης με τα κράτη της Αιγύπτου, του Ισραήλ και του Λιβάνου».
Η σημασία των πιο πάνω συμφωνιών, όπως διευκρίνισε, «επέτρεψε στην Κυπριακή Δημοκρατία την εκπόνηση ενεργειακού προγράμματος, και με ενάσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων προχώρησε σε σειρά αδειοδοτήσεων με θετικά μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Αδειοδοτήσεων που αφορούν εταιρείες πετρελαίων που ανήκουν σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Ιταλία».
Επισήμανε δε, πως «με τις εν λόγω συμφωνίες θωρακίζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση το διεθνές δίκαιο, όπως καταδεικνύεται και από τις πρόσφατες αποφάσεις για κυρώσεις εις βάρος της Τουρκίας για τις έκνομες ενέργειες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας επέκρινε την Τουρκία για την αδιάλλακτη, όπως τη χαρακτήρισε, στάση της, ενώ σχετικά με τη δική του πολιτική εξήγησε: «Πάγια παραμένει η θέση μας, πως δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοούνται ή και να παραγνωρίζονται οι κανόνες δικαίου στην αναζήτηση λύσης διεθνών ή τοπικών διενέξεων. Την ίδια στιγμή, η πολιτική κρίση του όποιου ηγέτη, δεν θα πρέπει να παραμένει παγιδευμένη σε συναισθηματισμούς, ιδεοληψίες ή ατολμία. Αντίθετα, θα πρέπει να προκαλεί και να αξιοποιεί κάθε ευκαιρία, ώστε να μετατρέπει την αδυναμία επιβολής των κανόνων δικαίου σε δυναμική υλοποίησης τους, διαμέσου πολιτικών αποφάσεων που δημιουργούν νέες πραγματικότητες».
Σημείωσε, ακόμη, ότι «τόσο οι έξι προκάτοχοι μου στην Προεδρία όσο και ο ίδιος προσωπικά, έχουμε αποδείξει μέσα από την αποδοχή θέσεων που ανταποκρίνονται στις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων, την αποφασιστικότητα και τη βούληση μας για να επιτύχουμε μια αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες συμφωνία».
Απευθυνόμενος προς την Τουρκία και προς τους Τουρκοκύπριους, επισήμανε πως «αυτό που επιδιώκουμε είναι την επίτευξη μιας λύσης που θα οδηγεί σε ένα κράτος πλήρως απαλλαγμένο από αναχρονιστικά συστήματα εγγυήσεων, ή την παρουσία ξένων στρατευμάτων, ή και την όποια κηδεμόνευση μέσα από αξιώσεις που δεν συναντώνται σε κανένα Σύνταγμα κράτους - μέλους των Ηνωμένων Εθνών, ή πολύ περισσότερο, σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Ο σεβασμός μας προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα, έχει αποδειχθεί με την αποδοχή της πολιτικής ισότητας, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, και όχι όπως η Τουρκία θέλει να ερμηνεύει την αποτελεσματική συμμετοχή, που εν την ουσία δίδει το δικαίωμα στους Τουρκοκύπριους να αποφασίζουν και εξ ονόματος των Ελληνοκύπριων μέσα από τη διεκδίκηση θετικής ψήφου για κάθε απόφαση των θεσμικών οργάνων της Κεντρικής Κυβέρνησης», ανέφερε. «Όπως έχω κατ' επανάληψιν διαμηνύσει προς τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και την Τουρκοκυπριακή ηγεσία, δεν αρνούμαι τη θετική ψήφο των Τουρκοκυπρίων, εάν και εφόσον η ελληνοκυπριακή πλευρά, καταχρωμένη της πλειοψηφίας που διαθέτει, θα επιχειρούσε τη λήψη αποφάσεων εις βάρος ζωτικών συμφερόντων της τουρκοκυπριακής κοινότητας» τόνισε ο κ. Αναστασιάδης.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου, δήλωσε πως είναι δεδομένη η αποφασιστικότητα και πολιτική βούληση για τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε έναν νέο γύρο διαπραγματεύσεων. «Τούτο βέβαια εξυπακούει, ότι η Τουρκία θα συμβάλει στη δημιουργία του απαραιτήτου θετικού κλίματος που πρέπει να υπάρχει δια του τερματισμού κάθε εκνόμου ενεργείας εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είτε αυτές αφορούν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, είτε τον απειλούμενο εποικισμό της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου», διευκρίνισε. «Η επίκληση της Τουρκίας πως μέσω της ενεργειών της στην ΑΟΖ προστατεύει τάχα τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων, έρχεται σε αντίθεση με τη συμφωνία με τους Τουρκοκύπριους, που προνοεί πως με την μετεξέλιξη της η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραμείνει συμβαλλόμενο μέρος της διεθνούς Συνθήκης για το Δίκαιο της Θαλάσσης και με την οποία προκύπτει η ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας».
"Η τελετή επιτιμοποίησης"
Τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας καλωσόρισε στην ακαδημαϊκή κοινότητα του ΑΠΘ ο πρύτανης του ιδρύματος, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.
«Κύριε Πρόεδρε, απόψε η Νομική Σχολή και σύμπασα η ακαδημαϊκή μας κοινότητα σας τιμά και σας καλωσορίζει στο σπίτι της, το δικό μας σπίτι», είπε απευθυνόμενος στον κ. Αναστασιάδη και εξήγησε το σκεπτικό της απόφασης για την τιμητική αναγόρευση «σε αναγνώριση του πολιτικού σθένους του σε κρίσιμες στιγμές της πρόσφατης ιστορίας της πατρίδας του και για την εν γένει προσφορά του, ιδίως στον τομέα των σχέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με άλλες χώρες, με γνώμονα την επίλυση του Κυπριακού μέσω διαπραγματεύσεων, την εμπέδωση της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο και τη διασφάλιση της ευημερίας των κατοίκων στο σύνολο της Κύπρου».
«Όταν το 2013 έλαβε τις απαραίτητες εκείνες σκληρές πολιτικές αποφάσεις, μπροστά στη δυσοίωνη οικονομική κρίση που έπληττε την Κύπρο, πολλοί από εμάς, σχεδόν όλοι ίσως, πεισθήκαμε πως τα όσα θετικά είχαν επιτευχθεί αποτελούσαν πλέον παρελθόν. Πιστέψαμε σε βίους παράλληλους, ημών που μας μάστιζε η κρίση και υμών που μόλις σας είχε χτυπήσει την πόρτα. Κι όμως, κύριε Πρόεδρε, σε χρόνο που ουδείς ανέμενε, όχι απλώς ανορθώσατε, αλλά ισχυροποιήσατε έτι περαιτέρω την Κύπρο στο διεθνές οικονομικό και πολιτικό στερέωμα», ανέφερε ο πρύτανης για την πολιτική διαχείριση της οικονομικής κρίσης.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή πολιτική που επέλεξε να ακολουθήσει ο Κύπριος πρόεδρος, ο πρύτανης του ΑΠΘ παρατήρησε ότι «έχει οδηγήσει στην εμβάθυνση των σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης με χώρες, όχι μόνον εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με τις γειτονικές της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου, αναδεικνύοντας την Κύπρο σε πυλώνα σταθερότητας της περιοχής».
Σχετικά με τις προσπάθειες για επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, ο κ. Παπαϊωάννου είπε απευθυνόμενος στον κ. Αναστασιάδη: «Επιδείξατε σθένος και ευαισθησία και προσπαθήσατε την όσμωση των όποιων διαφορών με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, τη λείανση των αιχμών που αφήνει πίσω της η μνήμη του 1974. Με διορατικότητα αντιληφθήκατε πως ένα τέτοιο τραύμα δεν είναι δυνατόν να χαθεί στη λήθη, εάν δεν επουλωθεί. Δεδομένης της σημαίνουσας, αλλά και συνάμα ταραχώδους γεωγραφικής και γεωπολιτικής θέσης της χώρας σας, επιτύχατε την απαιτούμενη εκείνη ψυχραιμία που ορίζουν οι - συχνά - "θερμές" εξελίξεις. Ενσκήψατε με σεβασμό και κατανόηση στα συναισθήματα ενός ολόκληρου λαού και προκρίνατε τη λύση της διαπραγμάτευσης, του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων, έναντι μιας άγονης πολεμικής και εμπρηστικής ρητορικής».
Εξήρε, δε, την «με ειλικρίνεια και δίχως φόβο» διαχρονική στάση του προέδρου της Κύπρου απέναντι στον κυπριακό λαό, παραπέμποντας στη ρήση του Ισοκράτη, που μιλώντας για τον Ευαγόρα Α', υποστήριξε ότι η πρόοδος πηγάζει «οὐ διὰ τοὺς ἐμμένοντας τοῖς καθεστῶσιν, ἀλλὰ διὰ τοὺς ἐπανορθοῦντας καὶ τολμῶντας ἀεί τι κινεῖν τῶν μὴ καλῶς ἐχόντων», δηλαδή «όχι από τους προσκολλημένους στο κατεστημένο, αλλά από όσους διορθώνουν τα κακώς κείμενα και έχουν πάντοτε το θάρρος να ταράζουν το λιμνάζον κακό».
Ο καθηγητής της Νομικής ΑΠΘ Παναγιώτης Γκλαβίνης ανέγνωσε χαιρετισμό που απέστειλε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, τονίζοντας ότι η αναγόρευση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σε επίτιμο διδάκτορα της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, «περιποιεί τιμή όχι μόνο στον εξοχότατο πρόεδρο, αλλά και στον ακαδημαϊκό κόσμο της πατρίδας μας». Την
αξιωματική αντιπολίτευση και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ εκπροσώπησε ο βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς, Γιάννης Αμανατίδης και το Κίνημα Αλλαγής ο βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης, Χάρης Καστανίδης.
Την έναρξη της πανηγυρικής συνεδρίασης κήρυξε η κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, καθηγήτρια Ελισάβετ Συμεωνίδου- Καστανίδου, εξηγώντας ότι η απόφαση να τιμηθεί ο κ. Αναστασιάδης ελήφθη σε αναγνώριση «της προσήλωσης και του απόλυτου σεβασμού του στο διεθνές δίκαιο και τη διεθνή νομιμότητα».
«Είναι και μία κίνηση υψηλού συμβολισμού, ότι η Ευρώπη της δημοκρατίας και των πανανθρώπινων αξιών, δεν μπορεί να δέχεται τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου [...] Στο πρόσωπό του τιμάμε τον συνεχή αγώνα του κυπριακού λαού να τεθεί τέρμα στην κυπριακή κατοχή, και ελπίζουμε ότι δεν θα είναι μακριά η ώρα του δικαίου και της αποκατάστασης της διεθνούς νομιμότητας», ανέφερε η κ. Συμεωνίδου- Καστανίδου.
Τον έπαινο του τιμωμένου εκφώνησαν οι καθηγητές της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, στη Διπλωματική Ιστορία, Ιωάννης Στεφανίδης και στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Πέτρος Στάγκος.
«Υπό τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, η Κυπριακή Δημοκρατία αποδείχτηκε ικανή να εκμεταλλευτεί το προφανές οικονομικό ενδιαφέρον γειτονικών χωρών, αλλά και πολυεθνικών κολοσσών, για τα ενεργειακά αποθέματα που πιθανότατα κρύβει ο βυθός της κυπριακής ΑΟΖ, προκειμένου να προσδώσει νέα δυναμική στην εξωτερική της πολιτική», ανέφερε ο κ. Στεφανίδης. «Με επιδέξιους διπλωματικούς χειρισμούς κατόρθωσε να καταστήσει την Κυπριακή Δημοκρατία απαραίτητο κρίκο ενός δικτύου τριμερών εταιρικών σχέσεων που σήμερα περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Σε βάθος χρόνου, διαφαίνεται η στενότερη διασύνδεση με την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας και άμυνας, με πρώτο βήμα τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Κοινή Πολιτική 'Αμυνας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Κύριε Πρόεδρε, σε σας οφείλεται τιμή, διότι καταβάλλετε ειλικρινή προσπάθεια, χωρίς τον φόβο του πολιτικού κόστους, προκειμένου να κάνετε πράξη μία επιλογή, στην οποία πολλοί ομόλογοί σας στην πολιτική αναφέρονται, μένοντας όμως μόνο στα λόγια: να πολιτεύεστε επιζητώντας να είστε χρήσιμος και όχι αρεστός, επ' ωφελεία της πατρίδας σας, στο σύνολό της», ανέφερε ο καθηγητής.
«Η Νομική Σχολή του Αριστοτελείου, τιμά στο πρόσωπό σας, μεταξύ άλλων, τον τρόπο που κυβερνήσατε, εντός της Ευρώπης, την Κύπρο της οικονομικής κρίσης. Καλύτερα από κάθε άλλον εσείς γνωρίζετε, κύριε Πρόεδρε, ότι το κυβερνάν δεν είναι μια υπερβατική δραστηριότητα, αλλά μια τέχνη σκληρών επιλογών μέσα στον ιστορικό χρόνο. Η δημόσια σφαίρα, το αποδείξατε, ακμάζει όταν ερείδεται σε μια ανταγωνιστική οικονομία. Η εξουσία - κι αυτό το αποδεικνύετε - είναι αποτελεσματική όταν στηρίζεται στη δύναμη της πειθούς, και όχι σε αυτοθαυμαστικές αναφορές του τύπου - που δυστυχώς καλά γνωρίζουμε όλοι εμείς εδώ στην Ελλάδα - «οι αντιεξουσιαστές στην εξουσία»», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Στάγκος και κατέληξε: «Ο κυβερνήτης είναι χρήσιμος στον εαυτό του και τη χώρα του, όταν δεν εκφυλίζει την ιδεολογία του σε ιδεοληψία, αλλά τη διατηρεί ως πυξίδα προσανατολισμού. Όταν διαθέτει τη βούληση του άρχειν. Κι όταν έχει τη σπάνια ικανότητα, όπως το έγραψε πριν από εκατοντάδες χρόνια ο Φλωρεντίνος γραμματικός, ‘να προσαρμόζεται στη φυσιογνωμία των καιρών’».
Η τελετή αναγόρευσης ολοκληρώθηκε με μουσικό μέρος από τη χορωδία «Γιάννης Μάντακας» του ΑΠΘ, σε διεύθυνση Εριφύλης Δαμιανού. Η χορωδία ερμήνευσε την «Αγιά Μαρίνα και Κυρά», κυπριακό νανούρισμα σε χορωδιακή επεξεργασία 'Αλκη Μπαλτά και το «Χρυσοπράσινο φύλλο» του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους Λεωνίδα Μαλένη.
ΑΠΕ