«Περισσότεροι από 11.500 πολίτες από την Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και άλλες ευρωπαϊκές και βαλκανικές χώρες έχουν υπογράψει σε χρονικό διάστημα δύο μηνών, από τις αρχές Σεπτεμβρίου έως και σήμερα, το ψήφισμα για τη διατήρηση και κατά χώραν ανάδειξη του μνημειακού συνόλου στο σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης», αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
«Την ίδια στιγμή, 17 επιστημονικοί και εκπαιδευτικοί φορείς έχουν έως τώρα ταχθεί υπέρτης εφαρμοζόμενης τεχνικής λύσης, που επιτρέπει την κατασκευή του σταθμού του υπόγειου σιδηρόδρομου, χωρίς τη μετακίνηση των σημαντικών ευρημάτων. Επιπλέον, περισσότερα από 1.000 άτομα έχουν έως τώρα λάβει ενεργά μέρος σε έξι δωρεάν ξεναγήσεις σε μνημεία της «υπόγειας πόλης» και έχουν εκφραστεί με ενθουσιασμό υπέρ της διάσωσης των βυζαντινών αρχαιοτήτων» συμπληρώνουν.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση τα στοιχεία αυτά ανακοινώθηκαν στην ιδρυτική γενική συνέλευση της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η οποία συνήλθε τη Δευτέρα το βράδυ στην αίθουσα «Μανώλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης. Η εν λόγω συλλογική πρωτοβουλία συγκροτήθηκε μετά τις αιφνιδιαστικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στελεχών της νέας κυβέρνησης και της νέας δημοτικής αρχής για επαναφορά παλαιότερης κατασκευαστικής λύσης, η οποία επιτάσσει την απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων από το σταθμό Βενιζέλου, αλλά είχε απορριφθεί το 2016.
«Η τεχνική λύση έχει βρεθεί»
«Η τεχνική λύση για την insitu διατήρηση των βυζαντινών αρχαιοτήτων είναι μία. Έχει βρεθεί και ήδη εκτελείται στο σταθμό Βενιζέλου. Μάλιστα, για να φτάσει στο σημείο να εφαρμόζεται, έλαβε προηγουμένως τη μορφή δύο αποφάσεων του υπουργείου Πολιτισμού, που εκδόθηκαν το 2015 και το 2017», δήλωσε αμέσως μετά την εκλογή του από τη γενική συνέλευση ο πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης, δικηγόρος Φωκίων Δεληγιάννης.
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Βάσει της επιλεγμένης τεχνικής λύσης, έχουν ήδη εκπονηθεί δύο μελέτες, η ΟΜ1, της οποίας η πληρωμή έχει εγκριθεί, όπως προκύπτει από σχετική απόφαση στη "Διαύγεια", και η ΟΜ2, ενώ έχουν δαπανηθεί περί τα 5 εκατ.€ για πρόδρομες εργασίες. Αυτές οι μελέτες είναι υπαρκτές και βρίσκονται στη διάθεσή μας. Όσα εκ των υστέρων αναφέρονται περί ελλιπούς πυρασφάλειας και ανύπαρκτων διεξόδων διαφυγής στο σταθμό Βενιζέλου, έχουν ήδη αντιμετωπιστεί».
Σύμφωνα με τον κ. Δεληγιάννη, κατά τους τελευταίους δύο μήνες επιχειρείται με συστηματικό τρόπο διαστρέβλωση της πραγματικότητας, καθώς έχει επιβεβαιωθεί ότι «τα αποκαλυφθέντα αρχιτεκτονικά ευρήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά και δεν είναι δυνατόν να αποσπασθούν. Κι αυτό, διότι δεν αποτελούν συμπαγή αρχαιολογικά κατάλοιπα που τεμαχίζονται και στη συνέχεια επανασυγκολλώνται. Αντιθέτως, κάθε μετακίνησή τους ισοδυναμεί με αλλοίωση και καταστροφή».
Λαμβάνοντας αμέσως μετά το λόγο, ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, σημείωσε ότι η προηγούμενη δημοτική αρχή «σήκωσε στην πλάτη της τη λύση της insitu διατήρησης των αρχαιοτήτων και πολεμήθηκε για την επιλογή της», ενώ «η αντίθετη άποψη, δηλαδή αυτή της απόσπασης, προσέλαβε από τους αντιπάλους της δημοτικής αρχής το χαρακτήρα της πολιτικής αντιπαράθεσης».
Ο ίδιος σημείωσε ότι όσοι έχουν συμβουλέψει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τα θέματα του μετρό και την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου, δεν του έχουν προσφέρει, δυστυχώς, σφαιρική ενημέρωση και, ως εκ τούτου, έχουν παράσχει σ΄ αυτόνυπηρεσίες κακής πληροφόρησης.
Ο τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης τόνισε επίσης ότι με τη λύση της insitu διατήρησης των αρχαιοτήτων ο σταθμός Βενιζέλου μπορεί να παραδοθεί το 2023, ενώ με τη λύση της απόσπασης θα καθυστερήσει έως το 2025, λόγω νέων ανασκαφών.
Έτοιμοι οι 11 από τους 13 σταθμούς
Στη γενική συνέλευση μίλησε επίσης ο τέως πρόεδρος της Αττικό Μετρό ΑΕ, Γιάννης Μυλόπουλος, ο οποίος ανέφερε ότι σήμερα οι 11 από τους 13 σταθμούς του υπόγειου σιδηρόδρομου είναι έτοιμοι σε ποσοστό 95% και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε 3-5 μήνες. Ο σταθμός Αγίας Σοφίας είναι αποπερατωμένος σε ποσοστό 80-85%, ενώ σε εκκρεμότητα παραμένει μόνον ο σταθμός Βενιζέλου, περιορίζοντας έτσι το συνολικό ποσοστό ολοκλήρωσης του έργου σε 75%.
Ο κ. Μυλόπουλος σημείωσε ότι η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό ΑΕ δεν θα μπορούσε να κατηγορηθεί για καθυστέρηση, όσον αφορά στο σταθμό Βενιζέλου, η κατασκευή του οποίου άρχισε το καλοκαίρι του 2018 και η αποπεράτωσή του είναι χρονικά προσδιορισμένη για το 2023. «Σήμερα», κατέληξε, «η επίσημη λύση της ελληνικής Πολιτείας είναι η εφαρμογή της γνωστής μεθόδου ΝΑΤΜ και καμία άλλη έως την επόμενη συνεδρίαση του ΚΑΣ».
Εξάλλου, ο Άρης Μέντζος, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, παρομοίασε τη λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης με τη γνωστή ταινία τρόμου «Φρανκεστάιν», που γυρίστηκε το 1931. Όπως είπε, «οι αρχαιότητες που θα συνενωθούν, μετά την απομάκρυνσή τους και την επανασυγκόλλησή τους, θα θυμίζουν το τερατώδες δημιούργημα του Φρανκεστάιν, το οποίο συνετέθη στο εργαστήριο από διάφορα μέλη νεκρών ανθρώπων».
Ο Βασίλης Κατσαρός, ομότιμος καθηγητής Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, σημείωσε ότι η απόσπαση των αρχαιοτήτων «είναι έγκλημα που θα γραφτεί στην ιστορία και θα βαραίνει τις επόμενες γενιές», ενώ ο διπλωματούχος ξεναγός Ιωάννης Κιουρτσόγλου ανέφερε ότι θα συνεχίσει να ξεναγεί αφιλοκερδώς πολίτες σε μνημεία της υπόγειας Θεσσαλονίκης, μέχρις ότου δοθεί οριστική λύση για την insituδιατήρηση των αρχαιοτήτων.
Στη γενική συνέλευση μίλησαν επίσης αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, αρχαιολόγοι, βυζαντινολόγοι, δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι κινημάτων, ενεργοί πολίτες κ.ά.
Η Εκτελεστική Γραμματεία
Από τις χθεσινές αρχαιρεσίες της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης, η οποία έχει τη νομική μορφή αστικής εταιρίας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εξελέγη επταμελής Εκτελεστική Γραμματεία, αποτελούμενη από τα ακόλουθα πρόσωπα: Φωκίων Δεληγιάννης(δικηγόρος, πρόεδρος της Εκτελεστικής Γραμματείας),Νίκος Παπαμίχος(πολεοδόμος – αρχιτέκτονας, αναπληρωτής καθηγητής ΑΠΘ),Δέσποινα Μακροπούλου (αρχαιολόγος, επίτιμη προϊσταμένη 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων), Μελίνα Παϊσίδου(αρχαιολόγος, αναπληρώτρια καθηγήτρια ΑΠΘ),Βασίλης Κονιόρδος(αρχιτέκτονας, πρώην εκπρόσωπος του δήμου Θεσσαλονίκης στην ομάδα εργασίας του ΥΠΠΟΑ για το μετρό), Νανά Δρίζη(ψυχολόγος), Γιάννα Τσόκου(θεατρολόγος).
Κατά το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης θα διευρυνθεί με νέα μέλη, καθώς δεκάδες άτομα έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να εγγραφούν σ΄ αυτήν και να υποστηρίξουν ενεργά τις επιδιώξεις της.