Το μήνυμα πως πρέπει να υπάρξει πρωτοβουλία της ΕΕ, της UNESCO και του ΟΗΕ για την Αγία Σοφία και πως η Ελλάδα θα μετατραπεί σε φορέα αντίληψης της παγκόσμιας κοινότητας σε αυτό καθώς και ότι θα ξεκινήσει από τη Δευτέρα μια προσπάθεια προς όλες τις εκκλησίες, έστειλε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Σκάι, ο κ. Δένδιας είπε πως στο αυριανό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, στο οποίο θα συζητηθεί το θέμα της Τουρκίας, θα αναφερθεί στην Αγία Σοφία, τονίζοντας πως η Ελλάδα ζητά από την ΕΕ να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρότατων μέτρων κατά της Τουρκίας σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει την κυριαρχία ή τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας και πως θα στηρίξει την Κύπρο στην επιβολή κυρώσεων που αφορούν τα κυπριακά δικαιώματα. «Θα φύγω αύριο τα χαράματα από την Αθήνα για τις Βρυξέλλες μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη. Πριν από τη σύνοδο έχουμε σύσκεψη με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ. Όμως, αυτές οι κυρώσεις δεν θα αφορούν το θέμα της Αγίας Σοφίας. Εκεί η διεθνής κοινότητα πρέπει να πάρει τις δικές της ευθύνες» ανέφερε ο κ. Δένδιας.
Εστιάζοντας στην απόφαση του Τούρκου Προέδρου για την Αγία Σοφία, ο κ. Δένδιας εξέφρασε τη θλίψη του, τόνισε πως υπερβαίνει τα εσκαμμένα και διαμήνυσε πως είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα και όχι ελληνοτουρκικό. Περαιτέρω ο κ. Δένδιας σημείωσε ότι με την απόφαση αυτή του Τούρκου Προέδρου, η Τουρκία γυρίζει την πλάτη της στη διεθνή κοινότητα και στους κανόνες της, επισήμανε πως έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά προκλητικότατων ενεργειών κατά της Ελλάδας και των χωρών της περιοχής, όπως η Κύπρος, η Λιβύη, η Αίγυπτος και ότι αναιρεί ακόμα και την παράδοση της ίδιας της χώρας του. Υπενθύμισε ότι η απόφαση να γίνει μουσείο η Αγία Σοφία ήταν του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, του Κεμάλ Ατατούρκ, το 1934 και προσέθεσε ότι δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν δείχνει κανένα πνεύμα συνεργασίας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου.
Παράλληλα, υπογράμμισε και τον κίνδυνο «που πρέπει να αποφύγουμε», να θεωρήσουμε ότι το ζήτημα της Αγίας Σοφίας είναι ζήτημα ελληνοτουρκικό. «Δεν είναι ζήτημα ελληνοτουρκικό, δεν είναι καν ζήτημα ευρωτουρκικό. Είναι ένα ζήτημα αναίρεσης κανόνων και μη σεβασμού κανόνων που αφορούν την παγκόσμια κοινότητα. Η Ελλάδα πρέπει να απευθύνεται στην Τουρκία για το θέμα αυτό, ως φορέας παγκόσμιων αντιλήψεων. Η Αγία Σοφία για τον κάθε Έλληνα είναι ένα κομμάτι της καρδιάς του. Όμως, στην παρούσα συζήτηση αυτό προστίθεται στο γεγονός της παγκόσμιας σημασίας του μνημείου» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, σημείωσε πως «ο διάλογος και οι απαιτήσεις μας από την παγκόσμια κοινότητα πρέπει να αφορούν την παγκόσμια σημασία του μνημείου, όχι μόνο την τεράστια συναισθηματική του αξία στην καρδιά του Ελληνισμού».
Σε ό,τι αφορά την απόφαση, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως δυστυχώς είχε σχεδόν προβλεφθεί. «Είχα αποστείλει επιστολή στην επικεφαλής της UNESCO, με την οποία είχα συνομιλήσει όταν είχα πάει στο Παρίσι, η οποία είχε αποστείλει επιστολή μη δημοσιευθείσα και είχε επικοινωνίες μη δημοσιευθείσες με την τουρκική πλευρά για να αποτρέψει το γεγονός. Θελήσαμε τότε να δώσουμε τη δυνατότητα στην Τουρκία να αλλάξει κατεύθυνση χωρίς να φανεί ότι την υποχρεώνει η παγκόσμια κοινότητα, να φανεί ότι το κάνει εξ ιδίας βουλήσεως. Είναι κρίμα που η τουρκική πλευρά δεν εκτίμησε αυτή την προσπάθεια μας, αλλά αντίθετα συνέχισε την πορεία της» σημείωσε συγκεκριμένα.
Ο υπουργός Εξωτερικών διαμήνυσε πως η χώρα μας θα μετατραπεί σε φορέα αντίληψης της παγκόσμιας κοινότητας σε αυτό, μέσω καταρχήν των υπολοίπων ομολόγων του, αλλά και της UNESCO, η οποία έχει τη θεσμική ευθύνη προστασίας του μνημείου.
Επίσης, ο κ. Δένδιας εκμυστηρεύτηκε πως για τον ίδιο η εικόνα της απόκρυψης των εκπληκτικών ψηφιδωτών της Αγίας Σοφίας είναι κάτι το φοβερό. Απαντώντας στην αναφορά Ερντογάν ότι λειτουργούν στην Τουρκία 453 ορθόδοξες εκκλησίες, ο κ. Δένδιας επισήμανε ότι στην πολύ μικρότερη από την Τουρκία, Θράκη λειτουργούν 256 τζαμιά.
Ερωτηθείς για τη θέση της Ελλάδας σε περίπτωση που ο Ερντογάν εμφανίσει πλοία νοτίως της Καρπάθου ή κοντά στην Κρήτη, ο κ. Δένδιας διαμήνυσε πως η Ελλάδα έχει ικανές ένοπλες δυνάμεις και δεν πρόκειται να μείνει αδρανής. «Έχουμε πει και στην Τουρκία ότι εμείς δεν πρόκειται να παραμένουμε αδρανείς. Έχουμε συνταγματική υποχρέωση προστασίας των δικαιωμάτων μας. Θα προστατεύσει απολύτως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα, και η Ευρώπη οφείλει να το γνωρίζει αυτό» κατέστησε σαφές ο υπουργός Εξωτερικών. Παράλληλα, ανέδειξε πως αυτό που έχει πάντα τεράστια σημασία είναι η εθνική ομοψυχία και ενότητα. «Είναι το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε προς το εξωτερικό, η ενότητά μας στο εσωτερικό. Είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε στα εθνικά θέματα να ομονοούμε και να είμαστε ενωμένοι» υπογράμμισε καταληκτικά ο υπουργός Εξωτερικών.