"Από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή να διερευνηθούν ταχύτατα και μεθοδικά όλα τα στοιχεία και να μην μείνει τίποτε αναπάντητο", δήλωσε σύμφωνα με το ΑΠΕ, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Ανακοίνωσε ότι κατόπιν της επιβεβαίωσης από μικτά κλιμάκια της Πυροσβεστικής και του Στρατού, των πληροφοριών που συλλέχθηκαν από δορυφόρους αναφορικά με τις εστίες των πυρκαγιών, ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή να διαβιβαστεί ο φάκελος των σχετικών στοιχείων στις δικαστικές αρχές, καθώς και να διεξαχθεί η σημερινή συνέντευξη τύπου προκειμένου όλα τα αποδεικτικά στοιχεία να τεθούν σε γνώση του ελληνικού λαού.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε ότι με την Πυροσβεστική, την Αστυνομία, τον Στρατό και τις άλλες διοικητικές αρχές να εξακολουθούν με αμείωτη ένταση να δίνουν τη δύσκολη μάχη για την αντιμετώπιση των συνεπειών των καταστροφικών πυρκαγιών που οδήγησαν στον άδικο χαμό δεκάδων συνανθρώπων μας, παράλληλη υποχρέωση της κυβέρνησης και των αρχών είναι να διερευνήσουν ενδελεχώς τα αίτια της τραγωδίας αλλά και να ενημερώνουν τους πολίτες για την πορεία των ερευνών.
Ο κ. Τζανακόπουλος ενημέρωσε ότι σε αυτό το πλαίσιο συνεδρίασε πριν από λίγο υπό τον πρωθυπουργό διυπουργική επιτροπή προκειμένου να εξετάσει τα στοιχεία που συνέλεξαν όλες οι αρμόδιες αρχές για τα αίτια των καταστροφικών πυρκαγιών, μετά από εντολές που είχε δώσει.
Ανέφερε ειδικότερα ότι ο πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή στον υπουργό 'Αμυνας ο οποίος επικοινώνησε με σύμμαχες χώρες και ζήτησε στοιχεία τόσο από δορυφόρους όσο και από UAV προκειμένου να εξακριβωθούν με ακριβή τρόπο τα στίγματα των πρώτων εστιών φωτιάς τόσο στην Κινέτα όσο και στο Νταού Πεντέλης.
Επίσης είχε δώσει εντολή στον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής να ενεργοποιήσει τον ΕΛΔΟ, ο οποίος με τη σειρά του πήρε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία από ευρωπαϊκά και διεθνή δορυφορικά συστήματα.
Κατόπιν της συλλογής όλων των πληροφοριών αξιολογήθηκαν τα πρώτα στοιχεία και ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή να μικτά κλιμάκια της Πυροσβεστικής και του Στρατού να ελέγξουν τα σημεία.
Τα κλιμάκια επιβεβαίωσαν τα στοιχεία των δορυφόρων καθώς βρήκαν τα ίχνη των εστιών από όπου ξεκίνησαν οι πυρκαγιές, ακριβώς εκεί που τα στίγματα των δορυφόρων έδωσαν τις σχετικές πληροφορίες. Πρόσθεσε ότι οι άνδρες της πυροσβεστικής έχουν ξεκινήσει έρευνες οι οποίες συνεχίζονται.
Ο κ. Τζανακόπουλος σημείωσε, τέλος, ότι ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή να διαβιβαστεί σχετικός φάκελος με τα στοιχεία στις δικαστικές αρχές, καθώς και να διεξαχθεί η σημερινμή συνέντευξη Τύπου προκειμένου όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που έχει στη διάθεση της η κυβέρνηση να τεθούν σε γνώση του ελληνικού λαού.
Τα στοιχεία παρουσιάζουν ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ, ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, ο αρχηγός της Αστυνομίας και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας.
Ν. Τόσκας: Υπάρχουν όχι απλά ενδείξεις, αλλά σοβαρά στοιχεία που δείχνουν εγκληματική ενέργεια
«Υπάρχουν όχι απλά ενδείξεις, αλλά σοβαρά στοιχεία που δείχνουν εγκληματική ενέργεια για την έναρξη των πυρκαγιών. Δεν ξέρω την στόχευση. Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη από το Ανακριτικό Τμήμα της Πυροσβεστικής. Υπάρχουν και καταθέσεις μαρτύρων», τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε το βράδυ της Πέμπτης.
Επισήμανε, μάλιστα, ότι και για μια ακόμη πυρκαγιά, η οποία εκδηλώθηκε στη Νέα Μάκρη, υπάρχουν ενδείξεις για εμπρησμό, αφού εντοπίστηκαν δύο εστίες σε απόσταση 300 μέτρων.
Ο κ. Τόσκας αποκάλυψε ότι για λόγους συνειδησιακούς υπέβαλε την παραίτησή του στον Πρωθυπουργό, την επομένη της τραγωδίας, αλλά εκείνος δεν την έκανε δεκτή και του είπε «την ώρα της πάλης συνεχίζουμε». «Προσπαθώ και για λόγους συνειδησιακούς να βρω λάθη, αλλά επιχειρησιακά δεν βρίσκω μεγάλα λάθη. Οι απώλειες είναι μεγάλες. Το καταστροφικό έργο της πυρκαγιάς διήρκεσε μιάμιση ώρα», πρόσθεσε ο κ. Τόσκας.
Αναφερόμενος στις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν την ημέρα εκδήλωσης των μεγάλων πυρκαγιών, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη επισήμανε ότι οι άνεμοι έφτασαν μέχρι και τα 11 μποφόρ. Όσον αφορά τις πτήσεις των πυροσβεστικών αεροσκαφών πάνω από τα πύρινα μέτωπα, ο κ. Τόσκας υπογράμμισε ότι δεν αμφισβητούνται, αφού όλες καταγράφονται, ενώ πρόσθεσε πως φέτος ήταν βελτιωμένη η κατάσταση, λόγω των πυροσβεστικών μέσων.
Εξήρε την αυτοθυσία και την αυταπάρνηση πυροσβεστών, αστυνομικών και εθελοντών, που βοήθησαν αποφασιστικά ώστε να περιοριστούν οι απώλειες, ενώ σχετικά με την λίστα των αγνοούμενων από την φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική, ο κ. Τόσκας διευκρίνισε:«Υπάρχουν αναζητήσεις και όχι αγνοούμενα άτομα. Διαγράψαμε σαράντα ονόματα, γιατί βρέθηκαν στο σπίτι τους ή ακόμη και στο Λονδίνο, όπως έγινε με ένα ζευγάρι Βρετανών τουριστών. Έχουμε διαρκή επαφή με τις ξένες πρεσβείες. Η Αστυνομία και η Πυροσβεστική κάνουν εξαιρετική δουλειά, Η διαδικασία αυτή είναι δύσκολη και επώδυνη. Πάντα υπάρχει η περίπτωση να βρεθεί κάποιος. Συνεχίζουμε σε καθημερινή βάση».
Ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Σωτήρης Τερζούδης, όταν ρωτήθηκε εάν θα έκανε τις ίδιες ενέργειες, εάν θα γύριζε τον χρόνο πίσω, υπογράμμισε: «Δεν θα έκανα τίποτα διαφορετικό, εάν γύριζε ο χρόνος πίσω, γιατί δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα διαφορετικό».
Ο κ. Τερζούδης δήλωσε υπερήφανος για την προσπάθεια των πυροσβεστών, ενώ για τον αριθμό των πυροσβεστικών οχημάτων που υπήρχαν, το κρίσιμο διάστημα, στη λεωφόρο Μαραθώνος, αλλά και για το αν υπήρξε οδηγία για εκκένωση της περιοχής, τόνισε, μεταξύ άλλων: «Βρίσκονταν εκεί σαράντα πυροσβεστικά οχήματα. Το να είμαι ικανοποιημένος με τόσα θύματα δεν ταιριάζει. Είμαι δυστυχισμένος. Είχαμε τριάντα και σαράντα μέτρα φλόγες. Ο επικεφαλής της πυρκαγιάς με διαβεβαίωσε ότι εισηγήθηκε την εκκένωση. Ερευνούμε το πότε έγινε αυτή η εισήγηση. Όλη η διάρκεια του φαινομένου διήρκεσε μιάμιση ώρα. Η οδηγία μιλάει για εκκένωση εγκαίρως. Δεν υπάρχει προηγούμενο εκκένωσης σε περιοχές με τόσο πληθυσμό».
Παράλληλα, σχετικά με το θερμικό φορτίο που προκλήθηκε από την πυρκαγιά στο Μάτι, ο υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, Δημοσθένης Αναγνωστάκης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι έλιωσαν μέχρι και ζάντες αυτοκινήτων, ενδεικτικό γεγονός των πολύ υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύχθηκαν.
Από την πλευρά του, ο αρχηγός της Αστυνομίας, Κωνσταντίνος Τσουβάλας, αφού τόνισε ότι είναι υπερήφανος για την προσπάθεια των αστυνομικών, αναφέρθηκε στις ενέργειες της ΕΛΑΣ και ειδικά της Τροχαίας, τις κρίσιμες στιγμές, στη λεωφόρο Μαραθώνος: «Στις 6:12 δόθηκε εντολή να κλείσει η Λεωφόρος Μαραθώνος, μόνο στα στόμια εισόδου, ενώ τα στόμια εξόδου ήταν συνεχώς ανοιχτά. Και αυτό έγινε για να διευκολυνθούν όσοι ήταν στον δρόμο, αλλά και τα πυροσβεστικά, τα περιπολικά και τα υπόλοιπα οχήματα. Στις 6:25 είχαμε τα πρώτο πέρασμα της φωτιάς στο Μάτι. Καταφέραμε να αδειάσουμε τον δρόμο μέσα δέκα λεπτά. Εάν η Τροχαία δεν έκανε αυτήν την ενέργεια, σήμερα θα είχαμε μια λεωφόρο Μαραθώνος με καμένα πεντακόσια με χίλια αυτοκίνητα. Έφυγαν, αν όχι χιλιάδες, εκατοντάδες αυτοκίνητα από την περιοχή. Στη θάλασσα διασώθηκαν 1.500 άτομα. Οι υπόλοιποι πώς έφυγαν; Από τους δρόμους. Όσοι επέλεξαν έγκαιρα να κινηθούν προς τη λεωφόρο Μαραθώνος, έφυγαν χωρίς πρόβλημα».
Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός: Καταγραφή εστιών πυρκαγιάς από διεθνείς δορυφορικές βάσεις δεδομένων
Κατόπιν αιτήματος του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προς τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης εκλήθη ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός (ΕΛΔΟ) να συνεισφέρει στην αρχική καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και στην εξακρίβωση των αρχικών εστιών πυρκαγιάς, αξιοποιώντας την πρόσβασή του στις διεθνείς δορυφορικές βάσεις δεδομένων, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΔΟ, Γεώργιος Μαντζούρης, στην έκτακτη συνέντευξη τύπου στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
«Το υπουργείο ΨΗΠΤΕ, μέσω της συνεργασίας του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού με το International Charter Space and Major Disasters, κατέθεσε αίτημα καταγραφής προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) για λήψη όλων των διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων από διάφορους διαστημικούς οργανισμούς, προκειμένου να υπάρξει αρχική ανάλυση και πληρέστερη αποτύπωση της καταστροφής και καταγραφής των αιτιών των πυρκαγιών.
Ο ΕΛΔΟ, αξιοποιώντας τις παρεχόμενες εικόνες από τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς δορυφόρους έδωσε στην Πυροσβεστική στοιχεία για την πιθανή έναρξη καθώς και για την εξέλιξη των πυρκαγιών.
Η έναρξη της πυρκαγιάς στην Κινέτα
Στην περιοχή της Κινέτας, στις 23/07/2018 και ώρα 12:03 μμ εμφανίζεται η αποτύπωση από δορυφόρο πρώτης εστίας πυρκαγιάς, η οποία αντιστοιχίζεται με την καταγραφή της Πυροσβεστικής υπηρεσίας.
Στις 12:35 μμ καταγράφεται από τα δορυφορικά δεδομένα εκδήλωση 13 θερμικών εστιών πυρκαγιάς σε γραμμική διάταξη εμφανίζεται αρχικά κοντά σε οδικό δίκτυο. Δεδομένου ότι η διέυθυνση του ανέμου ήταν βόρεια βορειοδυτική, οι εστίες που καταγράφονται 30 λεπτά αργότερα βόρεια και βορειοδυτικά της πρώτης εστίας, προξενούν εύλογα ερωτηματικά. Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω θερμικά σημεία, όπως αποτυπώνονται από τη δορυφορική απεικόνιση, βρίσκονται σε νοητές και παράλληλες ευθείες κοντά σε οδικό δίκτυο που απέχουν μεταξύ τους περίπου 1.100μ και επισημαίνεται η χρονικά σχεδόν ταυτόσημη εκδήλωση των θερμικών εστιών. Οι δορυφορικές αποτυπώσεις παραδόθηκαν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για να προχωρήσουν οι αυτοψίες στα ανωτέρω σημεία.
Ανατολική Αττική
Παράλληλα, στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής εμφανίζονται θερμικά σημεία εστιών πυρκαγιάς με ριπές, με εντάσεις που έφτασαν τα 120 χλμ την ώρα, με αποτέλεσμα η πυρκαγιά να επεκταθεί σε λιγότερο από μιάμιση ώρα μέχρι την παραλία.
Στα στίγματα που δόθηκαν προς εξέταση στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη εντοπίστηκαν εστίες έναρξης της πυρκαγιάς, οι οποίες εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Μέχρι στιγμής έχουν αξιοποιηθεί και διασταυρωθεί πληροφορίες από τα κάτωθι δορυφορικά συστήματα:
1. «International Charter for Space and Major Disasters» μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.
2. Copernicus Emergency Management Service.
3. Ευρωπαϊκός δορυφόρος Sentinel 2.
4. To Fire Management System της NASA.
5. Το Γαλλικό δορυφορικό σύστημα Pleiades.